اگر شما هم یک مادر شاغل هستید، حتما می‌دانید که ایجاد تعادل بین کار و زندگی بسیار سخت است. این روزها تعداد مادران شاغل نسبت به گذشته خیلی بیشتر شده است. در آمریکا زنان نیمی از نیروی کار را تشکیل می‌دهند، به طوری‌که از هر ۱۰ خانواده، هر ۴ خانواده مادر شاغل دارند. با نارگیل طب همراه باشید.
در ایران بر اساس داده‌ها، سهم زنان از جمعیت فعال کشور تقریبا ۲۰ درصد است. مادرانی که شغل تمام وقت دارند، بیشتر وقت‌ها احساس گناه می‌کنند، چون نمی‌توانند آن طور که می‌خواهند به خانواده‌شان برسند.
۱. احساس گناه نکنید
به جای اینکه همیشه نگران این باشید که فرزندانتان تنها هستند و کنار آن‌ها نیستید، به این فکر کنید که شما دارید به خاطر خانواده‌ی خود کار می‌کنید و کار کردن شما مزیت زیادی برای آن‌ها دارد.
مزیت‌های اقتصادی مثل پس‌انداز برای آینده‌ی بچه‌ها یا فراهم کردن امکان ثبت‌نام آن‌ها در کلاس‌های تقویتی یا مدرسه‌ی بهتر، از جمله‌ی این مزایا هستند. موفق‌ترین مادران شاغل روش‌هایی را پیدا کرده‌اند تا بتوانند بین کار و خانواده تعادل ایجاد کنند. برای ایجاد تعادل بین کار و زندگی باید انتخاب‌هایتان را اولویت‌بندی کنید.
این را قبول کنید که در کنار روزهای خوب، روزهای بد هم وجود دارند. فراموش نکنید که شما تنها نیستید و می‌توانید هر زمان که ناراحت بودید، احساس خوبی نداشتید یا مشکلی برایتان پیش آمد، با همسرتان صحبت کنید.
از دوستان و اعضای خانواده درباره‌ی مهدکودک‌های قابل اعتماد، مدارس و خدمات مراقبت از کودکان راهنمایی بگیرید. از بهترین مهدکودک‌هایی که آن‌ها معرفی می‌کنند، بازدید کنید و شرایط را از نزدیک بررسی کنید.
اگر می‌خواهید پرستار بچه استخدام کنید، به دنبال افرادی باشید که سابقه‌ی همکاری طولانی‌مدت با خانواده‌ها را دارند. این موضوع نشان می‌دهد که فرد باتجربه است و به خوبی با بچه‌ها در گروه‌های سنی مختلف کنار می‌آید.
۲. یک مهدکودک خوب پیدا کنید
مهدکودک، خانه‌ی کودک یا سایر مؤسسات مراقبت از کودکان تجربه‌ی کافی برای نگه داری از کودکان را دارند. ساعات کاری انعطاف‌پذیر، تعداد مربی کافی، فضای باز مناسب، مجوز معتبر و کارمندان شایسته و دارای صلاحیت، چیزهایی هستند که باید در انتخاب مهدکودک در نظر بگیرید.
در صورت امکان، چند ساعت فرزندتان را به طور آزمایشی در مهدکودک زیر نظر بگیرید و وضعیت را بررسی کنید. البته این روزها با این شرایط کرونایی یا مهدکودک‌ها بسته هستند یا پدر و مادرها برای حفظ سلامتی فرزندانشان، تمایلی به فرستادن آن‌ها به مهدکودک ندارند.
با توجه به شرایط کنونی، اگر مجبور هستید، یک پرستار قابل‌اعتماد استخدام کنید یا در صورت امکان، زمانی که سرکار هستید، فرزندتان را به یکی از اعضای خانواده‌ی خود بسپارید.
۳. برنامه‌ی صبحگاهی را خلوت‌تر کنید
تغذیه‌ی بچه‌ها را شب‌ها آماده کنید. کیف بچه‌ها، کیف خودتان و سایر وسایل لازم مثل بسته‌ی پوشک یا شیر خشک را هم از شب قبل آماده کنید.
با برنامه‌ریزی کردن و انجام بعضی از کارها در شب، از صبح‌های شلوغ و آشفته دوری کنید. تغذیه‌ی بچه‌ها را شب‌ها آماده کنید. کیف بچه‌ها، کیف خودتان و سایر وسایل لازم نیاز مثل بسته‌ی پوشک یا شیر خشک را هم از شب قبل آماده کنید.
برنامه‌ی روز بعد را بررسی کنید و کارهای موجود را بین خودتان و همسرتان تقسیم کنید. زمانی که از انجام کارهای روزمره مطمئن باشید، می‌توانید صبح‌ها چند دقیقه کنار بچه‌ها صبحانه بخورید، بدون اینکه برای ترک خانه عجله داشته باشید.
۴. تقویم خانوادگی تهیه کنید و منظم باشید
یکی دیگر از کارهایی که در ایجاد تعادل بین کار و زندگی می‌تواند به شما کمک کند این است که یک سری اولویت‌ها‌ی خانوادگی را تعیین کنید و بر اساس آن یک تقویم تهیه کنید.
در این تقویم می‌توانید چیزهای مهم مثل موعد پرداخت قبض‌ها، قسط‌ها، خرده‌کارهای مربوط به بچه‌ها، رویدادهای خانوادگی (مثل تولدها)، فعالیت فوق‌برنامه‌ی بچه‌ها و چیزهایی از این دست را یادداشت کنید. می‌توانید از نمونه تقویم‌های الکترونیک مثل google calendar استفاده کنید.
آخر هفته‌ها، ۱۵ دقیقه را صرف بررسی برنامه‌ی هفته‌ی آینده کنید. بعضی از بخش‌های لازم تقویم را در اختیار پرستار بچه یا معلم‌های خصوصی قرار دهید تا آن‌ها هم از آخرین تغییرات آگاه باشند.
نظم و سازمان‌دهی باعث می‌شود محیط خانه هم همیشه تمیز باشد. بهتر است قسمتی از خانه را برای نگه داری قبض‌ها، مدارک مهم، کلیدها، شارژها، باتری و مقداری پول به‌عنوان تن‌خواه اختصاص دهید. در نظر گرفتن یک مکان مشخص برای وسایل مختلف، باعث صرفه‌جویی در زمان و افزایش اثربخشی در خانه می‌شود.
۵. با رییس خود درباره‌ی شرایطی که دارید، صحبت کنید
شرایط را بسنجید و در صورتی که فکر می‌کنید مدیرتان با شما همکاری می‌کند، وضعیت و مشکلاتی که دارید را با او در میان بگذارید تا اگر زمانی به علت مریض شدن بچه‌ها یا هر دلیل دیگر نیاز به مرخصی داشتید، مدیرتان با شرایط شما آشنایی داشته باشد.
به این موضوع توجه داشته باشید که همه‌ی انسان‌ها شبیه به هم نیستند. شما باید تشخیص دهید که تا چه اندازه می‌توانید درباره‌ی مسائل و شرایط خانوادگی صحبت کنید. اما سعی کنید تا جایی که امکان دارد صادق و پذیرا باشید. بهتر است از قبل خودتان را برای ارائه‌ی راه‌حال‌های جایگزین آماده کنید.
مادرانی که به دنبال استفاده از مرخصی زایمان هستند، بهتر است در این باره اطلاعات کاملی از سرپرست یا رییس خود بگیرند. بررسی کنید که آیا امکان استفاده از مرخصی‌های استعلاجی سالانه در این مدت وجود دارد یا نه.
۶. در طول ساعات کاری با بچه‌ها در تماس باشید
حتی زمانی که کنار فرزندانتان نیستید، می‌توانید با آن‌ها در ارتباط باشید. اگر نمی‌توانید در رویدادهای مدرسه‌ی فرزندتان شرکت کنید، صبح آن روز یک هدیه‌ی ویژه یا یادداشتی برای موفقیت به فرزندتان بدهید تا بداند که شما به فکر او هستید و به او بی‌توجهی نمی‌کنید.
در زمان استراحت با بچه‌ها تماس بگیرید و صحبت کنید. با شنیدن صدای بچه‌ها هم از حال آن‌ها باخبر می‌شوید و هم به آن‌ها ثابت می‌کنید که به فکرشان هستید.
۷. از حواس‌‌پرتی و وقت تلف کردن دوری کنید
برای رسیدگی به ایمیل‌ها و تماس‌های تلفنی، یک زمان مشخص را در نظر بگیرید. این کارها را می‌توانید وقتی بچه‌ها خواب هستند، انجام دهید. کمتر تلویزیون تماشا کنید و وقت بیشتری را با همسرتان بگذرانید.
در محل کار هم وقتتان را تلف نکنید. تبادل ایمیل‌های زیاد، گشت‌زنی بی‌هدف در اینترنت، سخن‌پراکنی و اختصاص زمان زیاد برای ناهار بهره‌وری‌تان را کاهش می‌دهد. در محل کار، روی کارتان متمرکز شوید و در وقت استراحت، با همکاران‌تان گپ بزنید.
۸. برای داشتن فعالیت‌های خانوادگی برنامه‌ریزی کنید
یکی از عوامل بسیار مهم در تقویت خانواده و ایجاد پیوند بین اعضای خانواده، وقت‌گذرانی با بچه‌ها هم در طول هفته و هم در پایان هفته است. اگر وقت کافی ندارید، می‌توانید یک صبحانه‌ی خانوادگی ویژه ترتیب دهید یا شبی را به انجام بازی‌های گروهی یا تماشای یک فیلم جذاب در کنار همه‌ی اعضای خانواده بگذرانید.
بهتر است به دنبال فعالیت‌هایی باشید که با برنامه‌ی شما سازگار باشند. زمانی که با خانواده به گردش یا مهمانی می‌روید، درباره‌ی کار صحبت نکنید یا مرتب تلفن همراهتان را چک نکنید. به جای این کارها به فرزندانتان توجه کنید. از فرزند بزرگ‌ترتان بخواهید درباره‌ی فعالیت‌های خانوادگی نظر بدهد و سعی کنید خواسته‌ی او را برآورده کنید.
۹. با همسرتان وقت بگذرانید
از رابطه‌ی خود با شریک زندگیتان که اولین حامی شما است، غافل نشوید. با قرارهای ویژه‌ی ماهانه شروع کنید. با این کار با یکدیگر صمیمی‌تر می‌شوید، احساس می‌کنید جوان‌تر هستید و از کنار هم بودن لذت می‌برید.
بیشتر وقت‌ها زمانی که مادران شاغل در خانه و محل کار مشغله‌ی زیادی دارند، اولین فردی که به او (به طور ناخواسته) بی‌توجهی می‌کنند، همسرشان است. تقویت رابطه‌ی زناشویی هیجان را به ازدواج بر می‌گرداند و باعث می‌شود از حال همسرتان غافل نشوید.
شاید هر ماه امکان بیرون رفتن را نداشته باشید، اما بدون بیرون رفتن هم می‌توانید همدیگر را خوشحال کنید. می‌توانید ماهی یک بار با یکدیگر غذا درست کنید و بعد از غذا خوردن، یک نوشیدنی معطر بنوشید و با هم صحبت کنید. توجه داشته باشید که هنگام صحبت کردن، به بچه‌ها یا کار اشاره نکنید.
۱۰. زمان‌هایی را به خودتان اختصاص بدهید
اگر خسته و بداخلاق باشید، همسر و مادر خوبی نخواهید بود، بنابراین اختصاص دادن یک زمان خاص به خودتان برای رسیدن به آرامش و همچنین بازیابی انرژی ضروری است.
با برنامه‌ریزی درست می‌توانید زمان‌هایی را به خودتان اختصاص بدهید. با ایجاد وقفه و استراحت کردن می‌توانید نیروی از دست رفته را بازیابی کنید و به کارها و نیازهای شخصی خود برسید. شما باید زمانی که دارید را بین خانواده و شغل خود تقسیم کنید. بنابراین باید بتوانید نیرو و توانتان را به‌خوبی مدیریت کنید.
اگر خسته و بداخلاق باشید، همسر و مادر خوبی نخواهید بود، بنابراین اختصاص دادن یک زمان خاص به خودتان برای رسیدن به آرامش و آسایش، همچنین بازیابی انرژی ضروری است. شب‌ها قبل از خواب کتاب دلخواهتان را بخوانید. گاهی اوقات یک برنامه‌ی ویژه برای خودتان ترتیب دهید؛ به طور مثال ماساژ بگیرید.
زمانی را به ورزش و انجام کارهایی که دوست دارید، اختصاص دهید. غذاهای سالم و مغذی بخورید و به اندازه‌ی کافی استراحت کنید. شاید این موارد به نظرتان پیش‌پا‌افتاده بیایند، اما تأثیر آن‌ها بر روان و جسم شما غیرقابل توصیف است.
نکته‌ی پایانی
در این مقاله به چند نکته‌ی مهم در رابطه با ایجاد تعادل بین کار و زندگی برای مادران شاغل اشاره کردیم. مادران شاغل معمولا احساس گناه می‌کنند، چون نمی‌توانند آن طور که می‌خواهند بین کار و خانواده تعادل ایجاد کنند. توجه داشته باشید که علاوه بر همسر و فرزندان، باید به خودتان هم توجه کنید و سلامت جسم و روان‌تان را در اولویت قرار دهید.
